Wednesday, October 21, 2009

Хэн яаж зогсдог вэ

Хун зогсохдоо янз бүрийн байрлалыг сонгодог. Ингэхдээ санаатай санаандгүй гээд олон байрлалыг бий болгодог бөгөөд энэ нь тэдний дотоод санаа сэтгэлийн илэрхийлэл болдгийг хүмүүс анзаардаггүй. Хүний зогсолт нь зан ааш, төрх байдлынх нь талаар олон зүйл хэлдэг болохыг эрдэмтэд нэгэнт судлан тогтоогоод байна. Хүний биеийн байрлал нь тодорхой шинжийг агуулахын сацуу, сэтгэл зүйн хувьд ямар нэгэн учир утгыг илэрхийлдэг гэж сэтгэл зүйчид үзэж буй нь хоосон уг биш бололтой.

Нэг хөл дээрээ зогсохдоо нөгөө хөлийнхөө өсгийгөөр тулж зогсдог бол
- Нээлттэй харьцаатай
- Хамт олонтой байх дуртай хүн юм байна
- Хэт өндөр шаардлага тавьж, өөрийнхөө санааг бусдад тулган хүлээлгэхийг хичээдэг
- Зориг муутай
- Өөртөө итгэлгүй зан чанартай

Хоёр хөлөө зөрүүлээд нэг хөлөөрөө тулж зогсдог бол
- Чи амьдралын ээдрээтэй асуудалтай тулгарахаараа өөртөө итгэлгүй болдог юм байна
- Сэжиглэмтгий
- Хянуур
- Байнгын болгоомжлол бүхий зан төрхтэй
- Энэ зан чинь гэр бүл, албан ажилд чинь хүндрэл учруулдаг

Өлмийгөө нийлүүлж, өсгийгөө салгаж
- Энэ нь хэтэрхий энгийн байдлыг илэрхийлнэ
- Хэт бүрэг хүмүүсийн зогсолт ч гэж үзэж болно

Өсгийгөө нийлүүлж өлмийгөө салгаж зогсдог бол
- Энэ нь нөхцөл байдлыг бодитойгоор үнэлдэг хүний шинж юм
- Итгэж болох хүн ингэж зогсдог
- Ажил хэрэгч эмэгтэй ч иймэрхүү байдлаар зогсдог
- Ийм хүн үгний хариуг тэр дор нь барьдаг
- Заримдаа хэтрэх гээд байдаг болохоос биш шийдэмгий зантай

Нэг хөлөө арагш нөгөө хөлөө урагш тавьж зогсдог бол
- Энэ нь чамайг үл тоомсорлож буйгаа илэрхийлж байгаа хэрэг юм.

Тахианы махтай шөл

Орц: Цөцгийн тос /масло/ 3х/х, сонгино /татсан/ 1ш, нимгэн хэрчсэн мөөг 500гр, гурил 3х/х, сүү 2 аяга, тахианы шөл 1 аяга, давс тал ц/халбага, цагаан перц, нимбэгний шүүс, татсан хумс сармис

Бэлтгэх арга: Цөцгийн тосоо хоолны саванд хийж хайлуул. Сонгино, мөөгийг нэмж, сонгиныг тунгалаг өнгөтэй болтол нь болго. Гурилаа нэмээд нэг минут хутган хуурна. Сүү, тахианы шөлийг бага багаар нэмэнгээ буцлах хүртэл нь хутгана.
5 минут шөлийг бага зэрэг өтгөртөл чанана. Давс, перц, нимбэгний шүүсийг нэмж өгнө. Ингээд татсан сармисаа хийнэ.

Хатсан талх

Амьдралд шаардлагатай төрлийн витаминыг бид чухам хөх тарианы хар, бор талхнаас авдаг. Cap талх нь оюуны үйл ажиллагаанд нэн хэрэгцээтэй глютамины болон амин хүчил агуулдаг байна. Хатсан талхаар ч ашигтай бас амттай хоол зууш бэлтгэж болно.

Давстай сухарь (хатсан талх)
Хар талхны хатсан хэсгийг жижиг шоо хэлбэрээр хэрчиж, нунтаг давс бага зэрэг цацаад шарах шүүгээнд хийнэ. Ийм бяцхан талхыг ногоотой шөл, цай уух үед олгохын сацуу зүгээр шаржигнуулан идэхэд ч гойд амттай. Мөн хатсан талхыг үрүүлдээд цөцгийн тосонд шарж идвэл амттай байна. Талхыг вареньтай, цөцгийтэй олгодог.

Талхны шөл
Хатсан хар талхыг нимгэн зүсээд хатаа. Бага зэрэг шарсны дараа буцлам ус хийгээд хагас цаг байлгасны дараа шүүж авна. Зөөлөрсөн талхыг үрээд талхны хандаар найруулна. Үзэм, сахар, хэрчсэн алим хийсээд 15 мин буцалгана. Дараа нь цангис жимсний шүүс хийгээд хөргөнө. Хүйтэн байдлаар цөцгийн хамт олгодог.
Орц:
600 гр хар талх, 100 гр үзэм,150 гр элсэн чихэр. 100 гр клюква буюу цангис жимс, 200гр алим, 150 гр цөцгий,50 гр элсэн чихэр.

Хар талхны запеканк (хайрмал)
Хатсан хар талхны холтосыг авч зүснэ. Зөөлөн хэсгийг үрүүлдээд дараа нь хайруулын тавган дээр бага зэрэг шарна. Элсэн чихэр нэмж хийнэ. Цэвэрлэж хэрчсэн алимыг тосон дээр хагас болтол нь жигнэнэ. Тосолж, үрүүлдсэн хатсан талх цацсан хайруулын тавган дээр талх болон алимаа давхарлаж тавина. Эдгээрийг өндөгтэй сүүн холимогоор дүүргэнэ.
Орц:
500 гр хар талх, 150гр элсэн чихэр, 500гралим, 120гр цөцгийн тос, 200гр сүү, хоёр ширхэг өндөг.

Улаан манжингийн котлет

Улаан манжинг угаагаад чанана. Хальсыг нь арилгаж цэвэрлээд жижиг нүхтэй үрэгчээр үрэх буюу машиндана. Дараа нь цөцгийн тос хийж хутган, зөөлөн гал дээр халааж, хүүхдийн будааг бага багаар хийн 10-15 мин чанана. Хөрсний дараа өндөг, давс хийж холиод котлет хийнэ. Котлетыг талхны хатаасан үйрмэг буюу гурилд өнхрүүлээд хоёр талаас нь шарна. Таваглахдаа хайлуулсан цөцгийн тос дээрээс нь хийнэ.

Орц: 4 ширхэг улаан манжин, 2 халбага цөцгийн тос, 2 халбага хүүхдийн будаа бага зэргийн талхны хатаасан үүрмэг буюу гурил, 1 ширхэг өндөг, ургамлын тос, давс, цөцгийг хүссэн хэмжээгээр хийж амтлана.

Хоолны жор

Орц: Байцаа 1 ширхэг, мах 300гр, цагаан будаа 250гр, сонгино 2 ширхэг, лууван 1 ширхэг, гоньд, нунтаг хар чинжүү, давс, талхны нунтаг хатаамал /сухарь/,

Хийх арга: Байцааны голыг аваад давстай буцалж буй усанд 5-7 минут чанаж болгоно. Сонгож авсан махаа машиндаад дээрээс нь жижиглэж хэрчсэн сонгино, үрсэн лууван, урьдчилж агшаасан цагаан будаа хийж бага зэргийн гоньд, давс, нунтаг хар чинжүүгээр амтлан сайтар хольж махан шанз бэлтгэнэ.

Усанд буцалгаж болгосон байцаагаа уснаас нь шүүж гаргаад навч навчаар нь салгаж сэврээнэ. Байцааны навчин дээрээ бэлтгэсэн шанзаа хийж ороогоод гадуур нь талхны хатаамлаар бүрээд бага зэрэг тосолж, халаасан шарах шүүгээнд хийж 15 минут 200-220 хэмд битүү аргаар шарж бэлэн болгоно. Ингээд эзэгтэй таны ширээг махан шанзтай байцааны амтат ороомог чимэх болно.


Амталсан загас


Амталсан загасаар ширээгээ чимэхээс тань өмнө загасыг хэрхэн яаж бэлтгэвэл хялбар хийгээд амтлаг байдаг тухай зөвлөе. Загасны хайрсыг цэвэрлэхээс өмнө давс түрхвэл гулгамтгай байдал нь арилж, цэвэрлэхэд илүү хялбар болдог. Загасыг сүүтэй усанд чанавал мах нь илүү амтлаг болно. Загасыг шарах үедээ хайруулын тавгандаа хэдэн ширхэг хэрчсэн төмс хийвэл эвгүй үнэр нь арилна. Загасны махыг хатсан талхтай хольж машиндвал илүүдэл шингэн нь гарч амтлаг болдог.

Махыг 25-30 хэмийн бүлээн усаар угааж, хүйтэн усаар зайлна. Угаасны дараа мах нь хурдан мууддаг тул удаан хадгалах хэрэггүй. Махыг чанахдаа эхэнд нь давс хийвэл амтлaг чанрaa алддаг тул махаа бэлэн болохоос нь 30 минутын өмнө давсаа хийгээрэй.

Шарсан махыг зөөлөн, амттай болгохын тулд шарахаасаа нэг цагийн өмнө горчиц түрхэж орхино. Махыг худалдан авахдаа шинэ хуучин гэдгийг нь ялгаж чаддаг байх хэрэгтэй. Шинэ махыг хэрчихэд бага хэмжээний шүүс ялгардаг байна. Харин хөлдөөсөн махыг гэсгээж, хэсэгчлэн хуваасан бол хуучин мах байдаг. Ийм мах нь чанараа алдсан байдаг билээ. Хуучин мах авсан тохиолдолд шарж хэрэглэхээсээ илүү удаан чанаж хэрэглэвэл элдэв нянгууд нь үгүй болох сайн талтай юм байна.

Амталсан загас
Хэмжээ: 2 порц
Орц
Цэвэрлэсэн загас - 400 гр
Сармис - хоёр хумс
Нимбэг - нэг бүтэн
Гич - хоёр цайны халбага
Давс - нэг цайны халбага
Элсэн чихэр - нэг цайны халбага
Ус - хоёр хоолны халбага
Ургамлын тос - хоёр хоолны халбага
Укроп - нэг хоолны халбага
Хэрчсэн төмс, лууван
Төмс, луувангаа уураар жигнэж болгоно. Сармисаа цэвэрлээд давсны хамт ууранд хийн, нухаш болтол нь нүдэж, холиорой. Дээр нь нимбэгний шүүс, гич, элсэн чихэр, усыг нэмж сайтар хутгах хэрэгтэй.

Хайруулын тогоонд ургамлын тосоо хийж, сайн халаагаад, цэвэрлэж бэлтгэсэн загасаа хийж, тал бүрээр нь нэг минут орчим шар. Үүний дараа дээр бэлтгэсэн сармис, нимбэгний нухшаа хийж, зөөлөн гал дээр таван минут орчим жигнэ. Дараа нь тагийг нь авч, дахин таван минут шараад амттай загас бэлэн болно. Үүнийгээ хэрчсэн лууван, төмсөөрөө хачирлаж таваглахаа мартав аа.

Загас идвэл элэг, зүрхэнд тустай
Бид "Загас идэх нь сайн" гэж олонтаа сонсч байсан. Харин яагаад гэдгийг тэр бүр мэддэггүй. БНХАУ-ын загасны төрлийн судалгаа шинжилгээний нэрт зүтгэлтэн, шинжлэх ухaаны академийн тэнгис далайн эрдэм шинжилгээний хүрээлэнгийн профессор Ван Цүньшин үүнийг тун ойлгомжтой, энгийн байдлаар хүмүүст тайлбарлаж өгсөн байна. Тэрээр эскимос болон япончууд өдөрт гурван удаа загас иддэг ба тэд зүрх судасны өвчинд нэрвэгдэх нь тун ховор байдаг гэдгийг баталжээ. Судалгааны дүнгээс үзвэл, загасны бие дэх өөхний хүчил нь хүний бие дэх өөхийг задлахад тустай гэнэ. Тиймээс загасны махыг хүнсэндээ хэрэглэж байвал зүрхийг хамгаалахад тустай юм. Цэнгэг ус, тэнгисийн гүнд амьдардаг загасны мах илүү өндөр үр дүн үзүүлдэг аж. Загасыг жигнэхэд өөхний хүчил нь хэвээрээ байдаг Загасны махыг түүхийгээр нь идэх, жигнэх, чанах, хуурах, хайрах, тосонд буцалгах гээд олон янзын аргаар боловсруулж болно. Тэгвэл чухам ямар арга нь өөхний хүчлийг нь хэвээр байлгаж, эрүүл мэндийг тань тэтгэх вэ? Профессор Ван Цүньшин түүхий загас идэх нь тустай ч сүүлийн үед далайн гаралтай хүнсний зүйл идсэний улмаас элдэв өвчинд нэрвэгдэж байгаа учраас жигнэх юм уу, чанаж идвэл өөхний хүчлийг хэвээр үлдээж чадна хэмээн зөвлөжээ. Бусад арга нь загасыг амттай сайхан болгодог ч өөхний хүчил болон В амин дэмийг үгүй хийж, тослогийн хэмжээг нэмэгдүүлж, шим тэжээлийг нь ч бууруулдаг байна.

Сонирхуулахад

Close to play

Шинэ клип

"Kiwi"-гийн цоо шинэ клип
2009 оны 9-р сарын 30
Шинэ содон бүхнээр дүүрэн байдаг "Kiwi" хамтлагийнхан маань "Хүсэл" цомогтоо багтсан нэгэн уран бүтээлдээ цоо шинэхэн клип хийлгэсэн байна. Ингээд "Kiwi"-гийнхийг хүлээн авна уу.

Гоё дуу

Фото агшин


Tuesday, October 20, 2009

Сургуулиас гэр хүртэлх зам


View gerees surguuli hurtelh zam in a larger map

Хvний Амьдрал: Топууд хаана юу хийж явна вэ?

Э.Одгэрэл
“Мєнхийн залуу” гэсэн тодотголтой энэ сайхан бvсгvй 1986 оноос загвар ємсєж эхэлсэн
байдаг. 2001 онд анхны “Топ модель” цолыг хvртсэн нэгэн. 1967 нэгдvгээр сарын 11-нд тєрсєн. Сvvлийн гурван жил “Гоёо”ХХК-тай хамтран ажиллаж байгаа. Загвар ємсєх гараагаа “Шилмэл загвар” компанийн загварын агентлагаас эхэлсэн тэрбээр єдгєє 20 гаруй жилийн туршлага, сайхан биеийнхээ тусламжтайгаар загварын тайзнаас буугаагvй л байгаа. Тvvний талаар сvvлийн vед хар тамхинд орсон, хадмын хаяа тvшсэн, бие давхар явна лээ гэх мэтээр цуурч байгаа ч нэг нь ч нотлогдоогvй байгаа. 16 настай охины хамт амьдардаг тvvнийг хэзээ хадмын хаяа тvшиж, охиноо дvvтэй болгохыг таашгvй юм.
Д.Болормаа

“Монгол модель” агентлагийн захирал Д.Болормаа 1990 оноос загвар ємсєж эхэлжээ. 2001 онд Э.Одгэрэлийн хамт “Топ модель” цол хvртсэн аж. Монголын тєдийгvй “Азийн топ модель” хэмээн vнэлэгддэг тэрбээр анх шилмэл загварын ордонд оёдолчин хийдэг байжээ. Тухайн vед тус компани єєрийн бvх загвар ємсєгчдєє давхар ажил хийлгэдэг байсан нь энэ юм. 40 шvргэж яваа ч байраа тавьж єгєх болоогvйгээ нотлон єнгєрсєн онд Урлах эрдмийн дээд сургуулийн загварын долоо хоногийн vеэр шавь нараа манлайлан тайзнаа гарч байсан. 30 настайдаа єєрийн гэсэн загварын агентлагтай болсон “топ”-ыг загвар ємсєгч тєдийгvй сайн багш гэдэгтэй олон хvн санал нэгдэнэ. Тvvний шавь нарын тоо хэдийнэ 3000 хол давжээ. Тэрбээр 1972 оны нэгдvгээр сарын 29-нд тєрсєн байдаг. Тэрээр нэгэн vе єєрийнхєє шавь байсан Баярсайхан гэгчтэй хамтран амьдарч байгаад салсанаас хойш єєр хэн нэгэн хvнтэй хамтран амьдарсангvй. Тэрээр одоо нас биед хvрсэн хvvтэйгээ хамт амьдардаг.

Д.Цолмон

2002 онд “Топ модель” єргємжлєл хvртсэн тэрбээр одоо MCS компанид ажилладаг. 1975 оны наймдугаар сарын 12-нд тєрсєн. Анх 17 настайдаа загварын тайзнаа гарч байжээ. Топ модель ч хэтэрхий нам шvмхэн амьдардаг тэрээр мєн л нєхєргvй.

Sunday, October 18, 2009

Чидун жимс гэж юу вэ?

Чидун жимсний тос юугаараа тийм их ашигтай юм бол? Энэ тос ханаагүй хүчлийн өөх тосноос тогтдог. Холестериний хэмжээ ердийн цөцгийн тос, масло, маргаринаас хэд дахин бага. Иймд энэ тосыг тогтмол хэрэглэдэг хүмүүс зүрх судас, чихрийн шижин, хэт таргалалт зэрэг өвчнөөр өвдөх нь ховор.
Чидун жимснээс тос гаргах процесс ихээхэн ярвигтай ажил юм. Хамгийн үнэтэй тосыг Ехtra vergine гэж нэрлэнэ. Харин хэт болсон, ногоон ба гэмтсэн зэрэг чанар муутай тосыг Оlio di olive vergine гэж нэрлэдэг. Чидун жимсний тосны найрлаганд олейны хэмээх нэртэй хамгийн ашигтай хүчил орно. Ж: Ехtra vеrgine тосонд олейны хүчил 80% агуулагдана. Тэр нь бидний бие организмд хуримтлагдсан холестериныг задлахад тусалдаг бөгөөд түүнийг биеэс гадагшлуулна. Мөн судасны ханыг илүү бат бөх уян хатан болгоно. Чидун жимсний тос А, Д, Е, К зэрэг витаминаар баялаг. Энэхүү тос фенолын бодисууд агуулдаг учир эд эсийн хөгшрөлтийг удаашруулж, дархлааг бэхжүүлнэ.
Сэрүүн явах нь урт наслахад тустай. Шөнөдөө сэрүүвтэр орчинд унтаж "амь насны эрчим хүч"-ний хорогдолыг бууруулах хэрэгтэй.
Манайхан хүүхдээ хооллохдоо том хүний доозоор давс хийдэг. Гэтэл энэ нь хүүхдийн өсөлтөнд маш муугаар нөлөөлөхөөс гадна бөөрний бойжилтыг гэмтээх аюултай.
Давс зүрх, бөөрний олон төрлийн өвчин цусны даралт ихсэх өвчинг үүсгэж, улмаар тархинд цус харвахад хүргэнэ. Цусны даралт ихэсвэл дараах шинжүүд илэрнэ:
- толгой байнга өвдөнө.
- зүрх дэлсэж амьсгаадана.
- бие суларч чих шуугина.
- зүүн мөр, цээж рүү үе үе өвдөнө. Эдгээр зовиур илэрсэн үед даралтаа байнга хэмж. Анхааруулж хэлэхэд цусны даралт ихсэх нь эхний үед мэдэгддэггүй, аюултай шинжүүд илрэхийн өмнө нэг хэсэг буурдаг. Тарган, даралт ихтэй хүмүүс даралтаа байнга хэмжиж байх хэрэгтэй.
Цусны даралт ихсэхээс сэргийлэх болон эмчлэх аргууд:
тарган хүн турах хэрэгтэй.
- өөхтэй хоол ялангуяа гахайн өөх, чихэр, цардуултай хоолноос зайлсхий.
- давсыгэрс багасга.
- архи, тамхи, кофе, цайг хэрэглэхээ азна.
Насанд хүрсэн хүний хэвийн даралт нь-120\ 80 байдаг. 120 нь дээд даралт, 80 нь доод даралт юм. Хэрэв цусны даралт 140\ 85 байвал цусны даралт төдий л ихэдлээ гэж үзэхгүй. Харин даралт 135\ 110 байвал даралт ихэссэний шинж юм. Доод даралтыг 100 болтол шуурхай эмчилгээ хийж, давс багатай хөнгөн хоол иднэ. Зарим хүний даралт жигд байнга бага байдаг бөгөөд үүнд санаа зовох хэрэггүй юм.
90\ 60 - аас 110\ 70 даралттай хүмүүс зүрх судасны хямрал, ухаан алдаж унах зэрэг өвчинд өртөх нь бага, урт наслах нь олонтаа.
Хамгийн сайн дасгалжуулсан булчин шөрмөс хүртэл хүйтэн усанд оронгуут агшиж татдаг. Шөрмөс татмагц хүн живж эхэлдэг. Живж эхлэхээрээ сандарч тэвдэн байдлыг улам дордуулна. Хүйтэн усанд шөрмөс татах үед сүлбээр зүү шиг хэрэгтэй юм үгүй. Сүлбээр зүүгээр шөрмөс татсан хэсэг рүү нэвт хатгахад огцом өвдөлтөөс болж булчин шөрмөс тавигдан сэлэх боломжтой болно.
Хүний гэдэс 9 м урт бөгөөд 20см.кв –ад багтсан байдаг гээд боддоо. Нарийн гэдэс нь 5 - 7м, хоолыг задлан бутаргана. Бүдүүн гэдэс нь 1- 2м, гүрвэлзэн хөдлөх хүчтэй булчингуудтай. Шингээгүй хоолны үлдэгдэлийг хамж мөн өтгөний массыг бий болгоно. Эртний Грекүүд нарийн бүдүүн гэдэс ертөнцийг захирдаг гэж зүгээр ч нэг хэлээгүй юм шүү. Энэ хоёрыг үл тоовол гомдоно, цаашлаад өш хонзон авна гэж мэдээрэй.